Geluk, wat is het eigenlijk? En in hoeverre is geluk maakbaar? Daar is geen kant-en-klaar antwoord op te geven. Volgens de Van Dale is geluk ‘een aangenaam gevoel van iemand die zich verheugt.’ Geluk is een emotie die betekent dat je tevreden bent met de huidige leefomstandigheden. Hierbij kunnen er verschillende positieve emoties aanwezig zijn, zoals vreugde, vredigheid, ontspannenheid en vrolijkheid. Gelukkig zijn is het tegenovergestelde van ongelukkig zijn, wat bestaat uit een ontevreden gevoel. Ieder mens is op zoek naar geluk. Maar hoe ontstaat geluk?

Hoe ontstaat geluk?

Er zijn verschillende onderzoekers die beweren dat geluk voor ongeveer 40 tot 50% bepaald wordt door je genen. Andere onderzoeken laten ons geloven dat geluk voor een groot deel wordt bepaald door omgevingsinvloeden. Conclusie: de wetenschap is er (nog) niet uit. Wat wél bewezen is, is dat de basis van geluk ontstaat in je denken. Je gedachten zorgen voor emoties, emoties voor gevoelens en vanuit gevoelens onderneem je actie en vormt zich je gedrag. Elke handeling die je uitvoert levert een resultaat op wat je gelukkiger of ongelukkiger maakt. De bron van geluk ligt in onze eigen aard. In feite hoeven we geluk dus niet na te jagen, omdat het onze natuurlijke ´state of mind´ is. Oftewel: geluk begint in je brein, in je gedachten. De hersenen hebben dus een grote invloed op geluk.

Geluk begint in je brein!

Ons brein bestaat uit twee delen: het oerbrein en het mensenbrein, oftewel de neocortex. Het oerbrein is het oudste en minst ontwikkelde gedeelte van de hersenen. Het werkt op basis van instincten en emoties. Het is verantwoordelijk voor de primaire overlevingsmechanismen: denk aan de ademhaling en het op peil houden van de lichaamstemperatuur. Het oerbrein is gevoelig voor prikkels en gemaakt om gevaar snel waar te nemen. Dit sterke detectievermogen was een voordeel in de prikkelarme omgeving waarin de mens is ontwikkeld. Sinds de industriële revolutie en het digitale tijdperk heeft het oerbrein een nadelige werking gekregen want overal zijn prikkels en onze hersenen draaien overuren.

Geluk wordt voor een groot deel bepaald door de afwezigheid van angst. De gevoeligheid van het oerbrein was in een prikkelarme omgeving een zegen, maar is in de huidige prikkelende maatschappij soms een last. Emoties als angst, jaloezie, verdriet, schaamte en boosheid hadden een evolutionaire functie ter bescherming van je persoonlijke overleving en energiebalans. Het oerbrein kiest meestal voor de weg van de minste weerstand, terwijl geluk vaak het gevolg is van je eigen pad vol obstakels durven te bewandelen.

Wees je bewust van je gedachten

Het mensenbrein, de neocortex, werkt voornamelijk op basis van verstand. Dit deel zorgt ervoor dat we met verstand kunnen beredeneren en bewust informatie verwerken. Waar dieren handelen vanuit hun instinct, doen wij mensen dat vanuit ons bewuste denken. Het oerbrein en het mensenbrein verschillen sterk van elkaar. Het oerbrein is irrationeel en constant op de hoede voor gevaar. Door deze onbewuste angst vermindert de doorbloeding van je mensenbrein, waardoor je minder goed helder kunt nadenken en juiste, bewuste keuzes kunt maken. Het mensenbrein is rationeel en bewust.

Doordat het oerbrein veel ouder is dan het mensenbrein heeft het ook meer macht dan het mensenbrein. Wanneer je oerbrein de meeste macht over je heeft, reageer je overmatig impulsief, agressief en onbewust waardoor je je ongelukkiger zult voelen. Om gelukkiger te worden zul je dus bewuster moeten handelen. Je zult je mensenbrein moeten trainen om je oerbrein te remmen. Hoe meer je jouw impulsen kunt beheersen, hoe meer controle je over je gedrag hebt en hoe groter de kans is op geluk.

Train je brein voor geluk

Geluk is voor iedereen anders. Geluk is universeel en kan alleen van binnenuit gevoeld en ervaren worden. Iedereen ervaart geluk op zijn eigen manier. Om jouw persoonlijke geluksgevoel te verhogen is het noodzakelijk dat je je mensenbrein sterker maakt door je bewust te zijn van je gedachten, door je te richten op wat je wél wilt, en door te zorgen voor voldoende ontspanning en rust. Kies bewust voor welk gedrag je wilt vertonen. Dáár ligt de sleutel naar een gelukkig(er) leven.